De echte reden waarom je niet in actie komt

Je weet precies wat je moet doen, maar toch houdt iets je tegen? Hoe breek je hier doorheen? Hoe kom je weer in actie?

Als yogadocente en ondernemer wist Suzanne precies wat ze moest doen om haar lessenserie te promoten: zichtbaar worden, posts maken voor Facebook, contact opnemen met potentiële klanten. Niet heel ingewikkeld.

Maar in haar hoofd was het chaos: waar moest ze beginnen? Ze wist het niet. Daarom begon ze ’s ochtends met surfen op internet; even kijken of er nog nieuws was. Daarna kwam haar e-mail aan bod. En dan was de ochtend alweer bijna over. ’s Middags moest ze haar lessen voorbereiden en geven. Weer een dag voorbij…

Ondertussen fakkelde ze zichzelf af: kom op nietsnut, hoe ingewikkeld kan het zijn? Zo gaat er niets veranderen! Kun je dit ook al niet, waarom lukt het mij niet? Toch zette deze strenge aanpak haar niet aan om het anders te doen en nog erger; ze bleef onzichtbaar voor haar potentiële klanten.

Herkenbaar? Weet jij precies wat je moet doen? Niet meer uitstellen, jezelf niet langer klein houden, zichtbaarder worden, contact opnemen met een potentiële klant, gezonder eten, sporten, minder op je telefoon kijken, het gesprek met je leidinggevende aangaan?

Je weet het precies, maar toch doe je het niet. Terwijl je wel wilt en inziet dat het noodzakelijk en belangrijk is. Waarom doe ik het nou niet, denk je gefrustreerd. Als ik mijzelf al niet eens kan veranderen, wat kan ik dan wél? En zo saboteer jij jezelf op weg naar jouw ambities. Hoe kom je weer in actie?

De oorzaak van zelfsabotage

De oorzaak van dit conflict tussen wel weten en niet doen is wat organisatiepsychologen Robert Kegan en Lisa Lahey van Harvard University ‘hidden competing commitment’ noemen. Vrij vertaald: verborgen tegenovergestelde belangen. Er is sprake van een interne regel (of een gedachte) waar jij je koste wat kost aan wilt houden. Deze zeer belangrijke interne regel zorgt ervoor dat je iets niet gaat doen, ondanks dat je de noodzaak en het belang er wel van inziet.

Het interne conflict van Suzanne was dat ze aan de ene kant een succesvol bedrijf wilde opbouwen en haar eigen broek op kunnen houden, maar tja… haar naam hing er wel aan. Het moest dus wel goed (lees: perfect) zijn wat ze naar buiten bracht. Ze dacht ze alles wat ze opgebouwd had, kwijt kon raken als ze niet professioneel over zou komen of een fout zou maken.

Hiermee was het interne conflict tussen ‘succesvol’ en ‘angst om te verliezen’ geboren. Daardoor kwam ze niet in actie en begon ze uiteindelijk veel te laat (zelf-sabotage!) aan de promotie. Een beetje zichtbaar, maar niet echt…

Interne regels

Een ander voorbeeld van zo’n interne regel is dat je altijd aardig gevonden wilt worden. Aan de ene kant wil je zichtbaar worden en een top-carrière najagen, aan de andere kant wil je ook aardig gevonden worden (of in ieder geval geen kritiek op je functioneren krijgen), wil je niet falen of wil je ook een goede moeder zijn. Zie je dat dit soort argumenten helemaal niet logisch of waar hoeven te zijn? Maar ze kunnen wel als waar aanvoelen…

Deze interne conflicten maken dat je niet in actie komt en uiteindelijk aan jezelf gaat twijfelen. Je gaat conclusies trekken dat je niets kunt en dat er niets uit je handen komt, je raakt gefrustreerd en fakkelt jezelf af. Hierdoor blijf je in je frustratie hangen, ga je jezelf saboteren en in het ergste geval geef je uiteindelijk op. Blijkbaar kun je dit niet.

Oplossing

Hoe breek je hier doorheen, zodat je het wél gaat doen? Hoe kom je weer in actie? Robert Kegan en Lisa Lahey van Harvard geven je een aantal handvatten hiervoor, waardoor je zelf je interne conflicten kunt ontdekken en oplossen.

1. Allereerst: wat wil je verbeteren? Wat is je doel? Wil je meer zichtbaar worden, beter grenzen aangeven; wat is het voor jou?

2. Vervolgen welk gedrag houdt je tegen om je doel te bereiken? Denk aan uitstelgedrag, zelf-sabotage, naar anderen kijken, noem maar op

3. Het ‘echte werk’ begint – Waar ben je bang voor? Als je voor de volle 100% jezelf zou laten zien, je grenzen aan zou geven; waar ben je dan bang voor? Waar wil jij jezelf tegen beschermen? Ben je bang over te komen als iemand die het niet kan? Bang dat je kritiek krijgt? Wat is het voor jou?

Wil je koste wat kost gezien worden als de sterke vrouw die alles alleen kan? Wil je koste wat kost geen kritiek krijgen, dat ze zeggen dat je niet hard genoeg je best hebt gedaan?

4. Graaf dieper: welke aannames liggen hier achter? Als ik meer zichtbaar word/mijn grenzen aangeef/kritiek krijg, dan… Wat is het voor jou?

5. Hoe kun je bewijs creëren dat je aanname niet klopt? Ga eens op zoek naar voorbeelden van mannen en vrouwen die succesvol zijn en die ook fouten maken. Of die succesvol werken én genoeg vrije tijd hebben. Ga eens op zoek eens naar voorbeelden van anderen die hun grenzen goed aan kunnen geven, zonder als bitch over te komen. Ga eens op zoek naar voorbeelden van iemand die kritiek kreeg, maar zich daardoor niet liet kisten.

Samenvatting

Precies weten wat je moet doen en het vervolgens toch niet doen, komt omdat er sprake is van een intern conflict. Zijn er diep van binnen interne regels waar jij je koste wat kost aan wilt houden.

Omdat interne regels zo diep zitten, is het niet altijd even simpel ze te ontdekken. Maar dat geeft niet: het belangrijkste is dat je beseft dat je niet dom, lui of iets anders bent als je niet in actie komt. Er is niets mis met jou; er is alleen sprake van een intern conflict die jou wil beschermen.

Pas als je je hier bewust van bent, kun je jezelf de vraag stellen; wil ik het op mijn oude manier blijven doen?

Welke interne conflicten herken jij? Laat het mij hieronder weten!

Over de auteur

Drs. Jikkie Has is auteur, spreker en ondernemer. Zij geeft lezingen en traint ambitieuze vrouwen naar meer zakelijk zelfvertrouwen vanuit de vertaling van wetenschappelijke inzichten naar praktische handvatten met een vleugje humor en zelfspot. Haar boek ‘Zakelijk Zelfvertrouwen- Durf Succesvol te Zijn’ verschijnt 3 april.